VENNOOTSCHAPSRECHT

Het vennootschaprecht is de tak van het privaatrecht en meer in het bijzonder: het ondernemingsrecht, dat de werking van de vennootschappen regelt. Ook de rechtsverhoudingen tussen vennoten onderling maken daar deel van uit.

Tot voor kort werd in België de vennootschap in het burgerlijk wetboek omschreven als een soort overeenkomst. Daarnaast beschreef het Wetboek van koophandel de zogenaamde handelsvennootschappen. In 1999 werden al deze bepalingen weliswaar opgeheven en ruimden ze plaats voor een volledig nieuw Wetboek van Vennootschappen.

Een vennootschap wordt opgericht door een vennootschapscontract waarbij de initiatiefnemer(s) iets in gemeenschap brengt met de bedoeling winst te maken. Bij een groep vrienden die samen op de Lotto spelen, is er dus sprake van een vennootschap; meer bepaald dan van een eenvoudige maatschap zonder rechtspersoonlijkheid. In het geval van een BVBA kan er ook door één persoon een eenpersoonsvennootschap worden opgericht. De besloten eenpersoonsvennootschap met beperkte aansprakelijkheid (ebvba) is een afwijking op het principe van de tweehoofdigheid bij vennootschappen. Bij een coöperatieve vennootschap dienen er anderzijds minstens 3 vennoten te zijn.

In tegenstelling tot Nederland kent België een duidelijk onderscheid tussen burgerlijke en handelsvennootschappen. Handelsvennootschappen zijn die vennootschappen die daden van koophandel beogen. Om te bepalen of een vennootschap een commercieel of een burgerlijk doel heeft, wordt er gekeken naar het maatschappelijk objectief in de statuten. Bij een gemengd doel, zowel burgerlijk als commercieel, zal het commercieel deel bepalend zijn. Met andere woorden: is binnen een gemengd doel het commerciële aspect in hoofd- of in ondergeschikte orde dan zal de vennootschap sowieso onder een commerciële kwalificatie vallen. Bij een gemengd doel wordt de vennootschap enkel als burgerlijk gekwalificeerd als het commercieel aspect slechts in functie staat van het realiseren van het burgerlijk hoofddoel.

De Belgische wetgever heeft de rechtbank van koophandel aangewezen om de registratie van vennootschappen met rechtspersoonlijkheid bij te houden. Dit gebeurt op de griffie die over alle vennootschappen een vennootschapsdossier bijhoudt. Een en ander kan gratis worden ingezien. Een uittreksel uit het dossier is te bekomen tegen betaling door de griffie van de bevoegde rechtbank van koophandel.